hüquqi şəxsin adı

-Hüquqi şəxsin öz təşkilati-hüquqi formasını göstərən adı olur. Qeyri-kommersiya təşkilatının adında hüquqi şəxsin fəaliyyətinin xarakteri göstərilməlidir

hüquqi şəxs
hüquqi şəxsin ləğvi
OBASTAN VİKİ
Eyfel qülləsində adı yazılmış 72 şəxsin adı
=== Yerləşdiyi yer === Eyfel qülləsinin şimal-şərq tərəfi (La Bourdonnais tərəfi kimi də bilinir.
Eyfel qülləsi üzərinə yazılmış 72 şəxsin adı
=== Yerləşdiyi yer === Eyfel qülləsinin şimal-şərq tərəfi (La Bourdonnais tərəfi kimi də bilinir.
Hüquqi antropologiya
== Hüquqi antropologiyanın yaranma tarixi == Hüquqi antropologiya antropoloji elmlər içərisində nisbətən yeni, cavan sahələrdən hesab olunur. Hüquqi antropologiyanın bir elm kimi formalaşması tarixi mübahisəlidir. Belə ki, universitet təhsili sistemində hüquqi antropologiya keçən əsrin 90-cı illərindən tədris olunmağa başlayıb. İlk dəfə 1990-cı ildə Norbert Rulan tərəfindən Paris 7 universitetində tədris olunmuşdur. 1995-1996-cı tədris ilindən etibarən isə Rusiyadakı tədris olunmağa başlayıb. Hüquqi antropologiya hüquq və antropologiyanın qovşağında formalaşmış bir elm sahəsidir və müəyyən tədqiqatçılar onu sosial antropologiyanın bir sahəsi kimi də qəbul edirlər. Ümumilikdə hüquqi antropologiyanın müəyyən bir bilik sahəsi kimi ayrılması müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən müxtəlif cür qəbul olunur. Bu fənnin ilk dərsliyini yazan N.Rulan hüquqi antropologiyanın XVIII əsrin II yarısında formalaşmağa başladığını göstərmiş və fransız maarifçisi Jan Jak Russo və alman filosofu İmmanuel Kantı bu sahənin ilkin yaradıcıları kimi vermişdir. Lakin, bir çox tədqiqatçılar hüquqi antropologiyanın yaranmasını qədim hüquq sistemlərinin daha doğrusu yazılı hüquq formalaşana qədər mövcud olmuş ictimai həyatın nizamlanması formalarının tədqiqat obyektinə çevrilməsi ilə əlaqələndirirlər. Belə yanaşma hüquqi antropologiyanın XIX əsrin ortalarında formalaşdığını söyləməyə əsas verir.
Hüquqi doktrina
Hüquqi doktrina(lat.doktrina-təlim nəzəriyyə)elmin müxtəlif sahələri üzrə problemlərə dair nəzəiyyə, bilik sistemidir. Hüquqi doktrinanın hüququn mənbəyi qismində çıxış etməsi üçün zəruridir; Hüquqi doktrinaya ünvanlanan belə tələb onun hüquqyaratma prosesinki rolundan, hüququn mənəvi əsası qismindəçıxış etməsindən irəli gəlir. Hüquqi doktrina hüququn mənbəyi kimi hələ qədim dövrlərdə tanınmışdı. Qədim Romada məşhur hüquqşunasların rəyləri həm hüquqyaratmada həm də hüquq tətbiqetmədə artıq dərəcədə mühüm əhəmiyyət kəsb etmişlər, Məhkəmə prosesində işlərə baxılması zamanı həlledici amil roluna malik idilər. Qədim Roma tarixi bildirirki,426-cı ildə hüquqşünaslardan iqtibas gətirmə haqqında xüsusi qanunla beş ən məşhur və nüfuzlu hüquqşunasın (Papinian, Pavel, Ulpian, Qay, Modestin) irəli sürdükləri müddəalara hüquqi qüvvə verilmişdir Roma hüquqşünaslarının əsərləri məşhur Yustinian Məcəlləsinə onun tərkib hissəsi qismində daxil edilmişdir. Baş verən mübahisələr səs çoxluğu ilə həll olunurdu, əks halda, yəni ümumi bir rəyə gəlinmədikdə Papinianın rəyinə üstünlük verilirdi. Doktrinaların əhəmiyyəti roman-german hüquq sistemli ölkələrdə (Fransa, İsveçrə, Almaniya, Avstriya və.s) onların hüququn mənbələri iyeyarxiyasında ilkin mənbə statusunda olmaları ilə bağlıdır. Bir məqam da nəzərə almaq lazımdır ki, Qədim Roma hüquqi konsepsiyalarının qəbul edilməsi şərtləndirilmişdir. Sonrakı dövrlərdə doktrinanın hüququn mənbəyi kimi daxil olduğu dünya ölkələrinin hüquq sistemindən asılı olaraq müxtəlif əhəmiyyətə malik olması qeyd olunur. Belə ki, anqlisakson (ümumi) hüquq sisteminin yaranması ilə presedent hüququn formalaşdığı dövrdə hüquqi doktrina mənbələr sistemində kifayət qədər mühüm yer tuturdu.
Hüquqi dövlət
Hüquqi dövlət – dövlətin təşkilinin və fəaliyyətinin elə bir formasıdır ki, burada insan və vətəndaşın hüquqları və azadlıqları təmin olunur, dövlət hakimiyyətinin fiziki şəxslər və onların müxtəlif birlikləri ilə əlaqələri hüquq əsasında qurulur. Hüquqi dövlət ("Rechtsstaat") termini də, "polis dövləti" termini kimi, Almaniyada ortaya çıxıb. Bununla belə, bu termin Fransada inkişaf edib və Fransa bu məsələdə həm Almaniyaya, həm də Avropa ölkələrinə örnək olub. Çağdaş ictimai həyatda və siyasi sistemdə "hüquqi dövlət" çox önəmli prinsipdir. Konstitusiya qurumu olan "hüquqi dövlət" prinsipi xüsusilə kontinental Avropa ölkələrində yayğın anlayışdır. Anqlo-sakson ölkələrində "hüquqi dövlət" isə "hüququn hegemonluğu" mənasına gələn "rule of law" termini ilə ifadə olunur. Hüquqi dövləti bəşəriyyətin nail olduğu ən yaxşı, ən ideal nizam olaraq qəbul etmək mümkündür. Sosial dövlət, demokratik dövlət, dünyəvi dövlət hüquqi dövləti tamamlayan xüsusiyyətlərdir.Siyasət elmi də zaman keçdikcə makiavelist məntiqdən ayrılaraq hüquqilik zəmininə əsaslanmaq məcburiyyətində qalıb. Çağdaş dövlət idarəçiliyi hüquqi qaydalara bağlıdır. Totalitar-avtoritar sistemlər, diktaturalar hələ də mövcud olsa da, bunların fəaliyyəti geniş ölçüdə hüququn xaricindədir.
Hüquqi fakt
Hüquqi fakt — qanunun aliliyi ilə hüquqi münasibətlərin yaranmasını, dəyişməsini və ya dayandırılmasını birləşdirən xüsusi bir həyat vəziyyəti (şəraiti, situasiyası) . Qanuni faktlar, bir qayda olaraq, qanundan kənar olaraq yaranır və mövcuddur, lakin qanunverici tərəfindən onlara hüquqi xarakter verilməsi onların tənzimlənməsi və qaydaları üçün lazımdır. Hüquqi faktlar hüquqi münasibətlərin yaranması, dəyişməsi və dayandırılması üçün dərhal səbəblər, əsaslar kimi xidmət edir. Bəzi hüquqi faktlar (məsələn, vətəndaşlıq vəziyyəti aktları) məcburi dövlət qeydiyyatına alınır. == Hüquqi faktların təsnifatı == Qanuni faktlar çox və müxtəlifdir. Müxtəlif səbəblərdən təsnif edilə bilər. Hüquqi faktlar: qanun yaradıcılığı qanunu dəyişdirən xitam dəstəkləyən (əsaslı faktlar) bərpaedici maneə törədirSubyektin iradəsi ilə əlaqədar olaraq, hüquqi faktlar hadisələr (görünüşü obyektiv olaraq hüquqi münasibətlərin tərəflərinin iradəsindən asılı deyil) və hərəkətlər (görünüşü atın iradəsi ilə əlaqəli) hüquqi münasibət iştirakçılarından ən az biri) kimi təsnif edilə bilər. Hadisələr — insanın iradəsindən asılı olmayaraq baş verən reallıq fenomenləridir. Məsələn, bir insanın ölümü, əmlak mirasının hüquqi əlaqəsi də daxil olmaqla çoxsaylı hüquqi nəticələrə səbəb ola bilər. Hadisələr mütləq və ya nisbi ola bilər.
Hüquqi müəyyənlik
Hüquqi müəyyənlik — milli və beynəlxalq hüquqda qanuna riayət edən şəxslərin davranışlarının tənzimlənməsinə dair bir prinsipdir. == Açıqlaması == Hüquq sistemi, qanuna tabe olan şəxslərin davranışlarını qəti şəkildə tənzimləmələrinə və qanuna tabe olanların dövlət hakimiyyəti tərəfindən istifadəsindən qorumalarına icazə verməlidir. Hüquqi müəyyənlik qərarların qanuni qaydalara uyğun verilməsi, yəni qanuni olması tələbini əks etdirir. Hüquqi müəyyənlik konsepsiyası milli hüquqdakı fərdi muxtariyyət anlayışı ilə sıx şəkildə əlaqələndirilə bilər. Hüquqi müəyyənlik anlayışının qanuna daxil olma dərəcəsi, milli hüquqşdan asılı olaraq dəyişir. Bununla birlikdə, qanuni müəyyənlik tez-tez qanunun hazırlandığı, təfsir edildiyi və tətbiq olunduğu hüquqi metodların inkişafı üçün əsas prinsip kimi mühüm əhəmiyyətə malikdir. Hüquqi müəyyənlik həm mülki hüquq sistemlərində, həm də ümumi hüquq sistemlərində müəyyən edilmiş bir hüquqi anlayışdır. Mülki hüquq ənənəsində, hüquqi müəyyənlik məmurların davranışının maksimum dərəcədə proqnozlaşdırıla bilməsi ilə müəyyən edilir. Ümumi hüquq ənənəsində, qanuni müəyyənlik çox vaxt vətəndaşların işlərini qanunu pozmayacaq şəkildə təşkil etmə qabiliyyəti ilə izah olunur. Hər iki qanuni ənənədə hüquqi müəyyənlik dövlət orqanları tərəfindən görülən qanunvericilik və inzibati tədbirlərin qanuniliyi üçün əsas prinsip kimi qəbul edilir.
Hüquqi məsuliyyət
Hüquqi məsuliyyət — qanunsuz hərəkətə görə günahkar şəxsə dövlət məcburiyyəti tədbirlərinin tətbiq edilməsidir. Qanuni məsuliyyət, dövlətin daxil olduğu, səlahiyyətli orqanlarının və onun törətdiyi qanunsuz hərəkətə görə müvafiq məhrumiyyətlərə dözmək məcburiyyətində olan cinayətkarın təmsil etdiyi hüquq münasibətidir. Qanuni məsuliyyət cinayət və ya ictimai təhlükəli hərəkət nəticəsində yaranır və xüsusi hüquqi münasibətdir. Bir cinayət faktı, subyekti (cinayətkarı) dövlətlə müəyyən bir hüquq münasibətinə salır ki, bu zaman səlahiyyətli orqanlar tərəfindən təmsil olunan dövlət səlahiyyətli tərəf, cinayətkar isə məcburi olan kimi çıxış edir. Eyni zamanda, həm səlahiyyətli, həm də borclu olan şəxslər qanun çərçivəsində hərəkət edirlər və qanuni məsuliyyətin icrası qanunlar, bu cinayətə görə məsuliyyət nəzərdə tutan xüsusi hüquq normalarının sanksiyaları əsasında həyata keçirilir. == Hüquqi məsuliyyət prinsipləri == Hüquq elmində aşağıdakı hüquqi məsuliyyət prinsipləri fərqləndirilir: qanunçuluq, ədalət, təcavüzün qaçılmazlığı, məqsədəuyğunluq, cəzanın fərdiləşdirilməsi, təqsir üçün məsuliyyət, cəzanın ikiqat artırılmasına yol verilməməsi və eyni zamanda insanlıq prinsipi. Qanunilik prinsipi cinayət, mülki, inzibati və intizam məsuliyyətinin həyata keçirilməsində qanunun tələblərinin dəqiq və sarsılmaz şəkildə həyata keçirilməsindədir. Qanunun tələblərinə (həm maddi, həm də prosessual) uyğunluq hüquqi məsuliyyət hədəflərinə çatmaq üçün zəruri şərtdir. Maddi qanunun əsas tələbi hüquqi məsuliyyətin yalnız qanunla nəzərdə tutulmuş hərəkət (hərəkət və ya hərəkətsizlik) üçün və yalnız qanuna uyğun olaraq ortaya çıxmasıdır. Prosessual qanunun əsas tələbi, cinayətkara qarşı hüquqi məsuliyyət tətbiqetməsinin etibarlılığı, yəni qanunsuz hərəkətin törədilməsi faktının obyektiv həqiqət kimi təsbit edilməsidir.
Hüquqi nihilizm
Hüquqi nihilizm (lat. Nihil — heç nə sözündən) — insanlar arasındakı münasibətlərin uğurlu tənzimlənməsinin bir elementi kimi ictimai qurum və davranış qaydaları sistemi olaraq qanunun inkar edilməsi. Bu cür hüquqi nihilizm qanunsuz hərəkətlərə, xaosa səbəb ola biləcək və ümumiyyətlə hüquq sisteminin və cəmiyyətin inkişafını ləngitən qanunların inkarından ibarətdir. Hüquqi nihilizm, qanunu bilməməsi ilə əlaqəli hər gün aktiv və ya passiv ola bilər və ya hüququn sosial rolunu inkar edən insanın dünyagörüşünün qurulması ilə əlaqəli fəlsəfi ola bilər. Eyni zamanda, qanunla nihilizm, nominal təşkilat kimi fəal şəkildə qarşılıqlı əlaqədə olan, lakin əslində öz maraqlarını həyata keçirmək üçün korrupsiya və güc strukturlarından istifadə edən insanlar arasında da müşahidə edilə bilər. == Hüquqi nihilizmin təzahürləri == Bir çox hüquq nəzəriyyəçisi, cinayət törətməyin səbəblərindən biri kimi hüquqi nihilizmə işarə edir, çünki bunun təzahürü şəxsin aşağı qanuni şüurun, qanuna hörmətsizliyin və gündəlik həyatda üstünlük təşkil etməməsinin əlaməti hesab olunur və ya qrup öz fəaliyyətlərində əsasən ənənələr, siyasi, iqtisadi və ya digər mənafeləri rəhbər tutur, lakin qanun deyil. == Hüquqi nihilizmin əhəmiyyəti == Qanuni nihilizmin cinayət törətməyin əsas səbəbi olduğunu iddia edənlər açıq şəkildə qanunları tətbiq etməyin əsas səbəbi dəyərləri və əxlaqı görürlər. Bu, bir vətəndaşın qanuna əməl etmək və ya ona əməl etməmək qərarından mənəvi və etik komponenti istisna edən cinayət və cəza iqtisadiyyatına birbaşa ziddir. Buna görə, insan qanunları bilsə və bu qanunlar elə bir şəkildə düzəldilmişsə ki, bu şəxsin onlara riayət etməsi və aşmaması daha faydalı olarsa, hüquqi nihilizm cinayətlərin səbəbi olmayacaqdır. == Hüquqi nihilizmin səbəbləri == === Subyektivist yanaşma === Hüquqi nihilizmin əsas səbəbi insanların qanunların icra olunmadığı barədə bilikləridir.
Hüquqi presedent
Hüquqi presedent — müasir dünyada hüququn daha geniş yayılmış mənbəyi. Hüquqi presedentin mahiyyəti, konkret iş üzrə dövlət orqanının (məhkəmə orqanının və ya inzibati orqanın) əvvəllər çıxardığı qərarın sonradan oxşar işlərin həlli zamanı hüquq norması qüvvəsinə malik olmasıdır. Hüquqi presedentin vətəni İngiltərədir. Məhkəmə presedenti o zaman hüquq mənbəyi hesab olunur ki, konkret iş üzrə məhkəmənin qəbul etdiyi qərarın gələcəkdə oxşar işlərin həllində məhkəmədə ümumi qayda ola biləcəyi qəbul edilsin. Belə hallarda məhkəmə qərarları mahiyyətcə hüquq normasına çevrilir və ona ümumməcburi qayda kimi istinad edilə bilər. Məhkəmə presedenti xüsusən Böyük Britaniyada geniş yayılmışdır. Azərbaycanda məhkəmə praktikasına, məhkəmə qərarlarına başqa cür yanaşma var ki, bunu aşağıdakı kimi ifadə etmək olar: məhkəmənin vəzifəsi norma yaratmaq yox, mövcud normaları tətbiq etməkdir.
Hüquqi sistem
Hüquqi sistem — hüquq sisteminin (o cümlədən qanunvericilik sisteminin), hüquq mədəniyyətinin və hüquq-mühafizə orqanlarının ümumi əlaqəsi. Hüquq sistemini yalnız bir hissəsi olan hüququn sistemi ilə qarışdırmaq olmaz. Çox vaxt hüquq sistemi anlayışı müxtəlif dövlətlərin və xalqların hüququndakı tarixi, hüquqi və etno-mədəni fərqləri xarakterizə etmək üçün istifadə olunur. == Hüquq sistemini başa düşmək problemi == "Hüquq sistemi" kateqoriyasının elmi dövriyyəyə daxil edilməsi bir çox mübahisələrə səbəb oldu, hətta S.S.Alekseyev aydınlığı tam qorumaq üçün hüquqi reallığın bütün normativ və sub-normativ elementlərini əhatə etməyin hansı konsepsiyanın mümkün olması ilə maraqlandı. obyektiv qanunu ifadə edən elmi kateqoriyanın “qarışıqlığı pozulmaz” və belə nəticəyə gəldi ki, hüquq sistemi anlayışı onun rolunu oynaya bilər. Bununla belə, əks fikir də mövcuddur: bəzi tədqiqatçılar hesab edirlər ki, “hüquq sistemi” anlayışı elmi statusa malik olmadığından, şərti və qeyri-müəyyən olduğundan, hüquq nəzəriyyəsinin kateqorik aparatına daxil edilməməlidir. Məsələn, V.S.Nersesyantsın nöqteyi-nəzərindən, “hüquq sisteminin bütün hüququ (bütün hüquq hadisələri və kateqoriyalarını) əhatə edən bir növ yeni hüquq anlayışı kimi şərhi mahiyyətcə ümumi hüquq anlayışının bəzi kifayət qədər şərti ( və təsadüfi) "hüquq sistemi" ifadəsini işlədir və daha sonra əlavə edir ki, hüquq sistemi bütün hüquqi hadisələrin və anlayışların məcmusu kimi başa düşülməyə başladı, yəni əslində marksizmdə yuxarıda ucalan "hüquqi üst quruluş" adlanan hər şey “hüquqi əsasdır”. Geniş mənada hüquq sistemi cəmiyyətin hüquqi təşkilatıdır, “məmur (ictimai) hakimiyyətin ictimai münasibətlərə tənzimləyici, təşkiledici və sabitləşdirici təsir göstərdiyi daxili ardıcıl və bir-biri ilə əlaqəli sosial homogen hüquqi vasitələrin (hadisələrin) məcmusudur. davranış." Bu tərif J.Karbonyenin rəyi ilə sıx uyğunlaşır, ona görə hüquq sistemi “eyni zamanda eyni məkanda cəmiyyətdə mövcud olan müxtəlif hüquqi hadisələrin anbarı, mərkəzidir”. Dar mənada hüquq sistemi obyektiv hüquqa endirilərək “daxili razılaşma əsasında hissələrə (hüquq institutları və hüquq sahələrinə) bölünən hüquqi aktların və milli hüquq normalarının vahid vəhdəti kimi qəbul edilir.
Hüquqi şəxs
Hüquqi şəxs — Hüquqi şəxs konstruksiyasının genezisi — əmələ gəlməsinin tarixi kökləri qədim zamanlarla bağlıdır. Hələ Roma xüsusi hüququ dövründə əmlak münasibətlərində fiziki şəxslərdən başqa,onların birlikləri və qrupları da subyekt rolunda çıxış edirdilər. Amma hüquqi şəxslərin Romanın iqtisadi həyatındakı əhəmiyyəti böyük deyildi. Hətta Roma təsərüfatının nisbətən inkişaf etdiyi, beynəlxalq ticarətin inkişaf etdiyi,canlandığı bir dövrdə hüquqi şəxslər mühüm rol oynaya bilməmişdir. Əsasən natural xarakter daşıyan təsərüfat şəraitində ayrı cür də ola bilməzdi. Hətta Roma xüsusi hüququna "hüquqi şəxs" termininin özü də məlum deyildi. Roma hüquqşünasları tərəfindən hüquqi şəxs anlayışı işlənib hazırlanmamışdı. Onlar yalnız hüququn fiziki şəxslərin yaratdıqları birliklərə məxsus olması faktını etiraf etməklə kifayətlənirdilər. Lakin buna baxmayaraq,necə olursa-olsun şəxs ideyasının və konstruksiyasının yaradılması Roma xüsusi hüququnun mühüm xidmətlərindən biridir. Hüquqi şəxs anlayışı ilk dəfə olaraq məhz Roma hüququ tərəfindən yaradılmış və yeni xalqların hüququ tərəfindən qəbul edilmişdi.
Ata adı
Ata adı (xüsusi ədəbiyyatda patronim kimi də istifadə olunur) — ata adından uşağa verilən nəsil adının bir hissəsi. Patronim adlarının variasiyası onun daşıyıcılarını daha uzaq əcdadlarla babalar, ulu babalar və s. ilə əlaqələndirə bilər. Familiyaların tətbiq olunmasından əvvəlki dövrdə ata adı müasir soyadlarla eyni sosial funksiyanı yerinə yetirirdi, yəni bir şəxsin daha dəqiq müəyyənləşdirilməsinə xidmət edirdi. Müasir Azərbaycan dilində ata adından sonra insanın cinsini müəyyənləşdirən sözlər də istifadə olunur. Ad formulasının tərkibində ata adı üçlü funksiyanı yerinə yetirir: ad daşıyıcını adaşından fərqləndirərək adı tamamlayır, ailə çevrəsindəki qohumluq əlaqələrini (ata - oğul) aydınlaşdırır və ehtiram (nəzakət forması) bəsləyir. == Variantlar == === Ərəbcə === İbn (ابن və ya بن: bin, ben, bəzən ismin qrammatik halını göstərmək məqsədilə ibni və ya ibnu; mənası – oğul) — ərəblərdə və ərəb dilindən istifadə edən xalqlarda şəxsin kimin oğlu olduğunu (bir növ soyadını) bildirmək üçün atasının adından əvvəl işlədilən söz. Nümunə kimi, İbn Məsud (Məsudun oğlu), İbn ən-Nədim (Nədimin oğlu) və s. Xilafət tərkibinə daxil olduqdan sonra Azərbaycanın bir çox elm, incəsənət və mədəniyyət xadimi də adlarında ibn sözundən istifadə etmişlər (məsələn, İbn Məkki əl-Bərdəyi, Əhməd ibn Əyyub əl-Hafiz Naxçıvani və s.).
Domen adı
Domen – İnternet şəbəkəsində domen adları fəzasının sahəsidir.Domen adı dedikdə domenin simvolik adı nəzərdə tutulur. Domen adı bir domen daxilində istənilən hərf və rəqəm birləşməsi ola bilər. Domenin tam adı nöqtə ilə ayrılmış bütün domenlərin adlarından təşkil olunur və İnternetdə nəşr edilmış hər hansı veb-saytın ünvanını göstərir. Məsələn, az.wikipedia.org domen adı üçüncü səviyyəli az domeninə aiddir, o da öz növbəsində ikinci səviyyəli wikipedia domeninə, wikipedia isə birinci səviyyəli org domeninə aiddir. Saytların rəqəm şəklində verilmiş İP ünvanlarını yadda saxlamaq çox çətin olduğundan DNS sistemi vasitəsi ilə bu ünvanlar domen adları ilə əvəz olunur. Beləliklə, domen adı – istənilən İnternet istifadəçisinin sayta müraciətinə şərait yaradan ünvandır. Domen adına qərar verdikdən sonra domen yoxlamaq mərhələsinə gələ bilərsiniz. Biznesinizin üçün satın almağı düşündüyünüz domen adlarının boş olub-olmadığını burada yoxlamalısınız. Daha sonra isə satın alma mərhələsinə keçə bilərsiniz. Domen yoxlamaq yeni domen adı alarkən ilk mərhələdir.
Faylın adı
Faylın adı (ing. filename) — faylı başqa fayllardan fərqləndirmək üçün ona mənimsədilən hərflər, rəqəmlər və başqa yolverilən simvollar yığını. Faylın adı, adətən, onun tipini və ya təyinatını geniş təsvir edən uzantı (EXTENSİON) ilə müşayət olunur. MS-DOS əməliyyat sistemində faylın adı səkkiz simvoldan artıq ola bilməz, həm də faylın adında hərf və rəqəmlərlə yanaşı, defis və altcizgi simvolları kimi, bəzi durğu simvollarından da istifadə etmək olar. Mas OS əməliyyat sistemində faylın adı 31 simvoladək ola bilər və onların arasında ikinöqtədən (:) başqa istənilən simvol ola bilər (: simvolundan yolun (PATHNAME) elementlərini bir-birindən ayırmaq üçün istifadə olunur). OS/2 sisteminin HPFS fayl altsistemində fayların adlarının uzunluğu 254 simvoladək ola bilər, ancaq disksürənin hərfindən, yoldan və faylın adından ibarət olan kombinasiyanın uzunluğu 259 simvolu aşa bilməz. NTFS fayl sisteminin istifadə olunduğu Windows NT əməliyyat sistemində faylın adı 255 simvoladək ola bilər. HPFS və NTFS sistemlərində faylın adında boşluq simvolundan istifadə etməyə icazə verilir. Bir çox nəşriyyatlar bitişik deyil, “file name” yazılışına üstünlük verir.
Hor adı
Horus adı və ya Şahin kimi adı qədim Misir fironlarına verilən beş titul adından biridir. Dördüncü sülalə dövrünə qədər, fironların tək Hor adı mövcud olmuşdur. Qədim inaclara görə hökumdar həyatının sonuna qədər göylər allahı şahinin (Hor) yerdəki təmsilçisidir.
Horus adı
Horus adı və ya Şahin kimi adı qədim Misir fironlarına verilən beş titul adından biridir. Dördüncü sülalə dövrünə qədər, fironların tək Hor adı mövcud olmuşdur. Qədim inaclara görə hökumdar həyatının sonuna qədər göylər allahı şahinin (Hor) yerdəki təmsilçisidir.
Məbəd adı
Məbəd adı — Çin, Koreya (Koryö və Coson dövrləri) və Vyetnam tarixində hökmdarların istifadə etdiyi ad növü. Bu adlar imperatorun ölümündən sonra verilirdi və adətən iki hecadan ibarət idi: Sifət - imperatorun hakimiyyətinin səciyyəvi xüsusiyyətlərindən seçilirdi. Sülalənin baniləri çox vaxt Uca (高) və ya Böyük (太) epitetləri ilə anılırdılar. İmperator - əsasən çu (祖) və ya çonq (宗) heroqlifləri ilə bildirilirdi. Çu (祖 - əcdad) - əsasən sülanin banilərinə verilirdi. Koreya ekvivalenti co (조), Vyetnam ekvivalenti to adlanır. Çonq (宗 - ulu baba) - sülalənin digər üzvlərinə verilirdi. Koreya ekvivalenti conq (종), Vyetnam ekvivalenti tonq adlanır.Bu adların yazıldığı löhvələr saraylardakı əcdad məbədlərində yerləşdirilir, insanların ibadəti üçün açılırdı. Xan sülaləsi, Tan sülaləsi və Min sülaləsində bu adlar geniş istifadə olunurdu.
Nebti adı
Nebti adı ("ikili hökmdar", "hər ikisinin sahibi" mənasını daşıyır) — Qədim Misirdə hökumdar titulunun beş adından biri. Nebti adı Yuxarı və Aşağı Misirin heraldik ilahələri ilə əlaqəlidir: Nexbet kərkəs timsalında Yuxarı Misirin himayəçisi hesab olunur. Uacet ya Horun gözü, eynəkli ilan - kobra timsalında Aşağı Misirin himayəçisi hesab olunur.Hökumdar titullarının içində bu ad fironun Nil çayı boyu yerləşən hər iki məmləkət (Aşağı və Yuxarı Misir) üzərində tam mütləq haikiyyətə malikliyini göstərir. Bu titul ilk Smerxet sülaləsi dövründən başlayaraq tətbiq olunmağa başlanılmışdır.
Qızıl adı
Qızıl ad, Qızıl horus ad Qədim Misir fironlarının 5 çar titul adından biri. Qızıl ad titulunun daşıdığı məna hələ də tam şəkildə açıqlanmamışdır. == Yaranması == Güman edilir ki, çar və ya firona günəşlə eyniləşdirmək üçün "Qızıl adı" verirmişlər. Rəmzi boyunbağı üzərində oturmuş şahin quşudur. "Qızıl ad" bir titul kimi III sülalə dövründən başlayaraq firon Coser tərəfindən təsis edilmişdir. Yazılarda üzərində şahin oturmuş boyunbağı təsviri kimi Orta qədim dövrə qədər gəlib çatmışdır. == Bax == Şəxsi ad Taxt-tac adı Hor adı Nebti adı Set adı == Literatur == Hans Bonnet: Goldhorus, in: Lexikon der ägyptischen Religionsgeschichte, Hamburg 2000 ISBN 3-937872-08-6 S. 216f. Wolfgang Helck, Eberhard Otto (Ägyptologe): Kleines Lexikon der Ägyptologie. Harrassowitz, Wiesbaden 1999, ISBN 3-447-04027-0 Jürgen von Beckerath: Handbuch der ägyptischen Königsnamen. Münchner Ägyptologische Studien, Bd.
Qızılgülün adı
Qızılgülün adı (it. Il nome della rosa — postmodernist roman. Eco nun orta əsrlər və xristianlıq dünyasından bəhs edən əsəri. [1] Bu o romanlardandır ki, ədəbiyyatı sevməyənlər belə, ümumi dün­yagörüşün inkişafı naminə onu oxumalıdırlar. Çağdaşımız olan böyük Qərb mütəfəkkirinin qələmindən çıxmış böyük Qərb mə­də­niyyətinin bəhrəsi olan bu roman ünlü nəzəriyyəçilərin və dünya oxucularının alqışını qazanıb, yazılmasından 30 il­dən ar­tıq vaxt ke­çir, hələ də fəlsəfi ədəbiyyatı sevənlərin diqqət mər­kəzindədi. Yazıçının Boloniya universitetində professor, filosof, tarixçi olması və Orta əsrlər barədə dərin biliyi romanı uğurlu edən səbəblərdəndir. == Məzmun == Bu roman ədəbi dəyəri inanılmaz dərəcədə yüksək olan dedektif ünsürlərlə dolu tarixi polisiyə romanıdır. Eco hər bir ipucunu , dəlilləri oxucunun əlinə verərək , sanki bizim hadisələri araşdırmağımızı istəyir. Xristianlıq tarixinin də dərinliklərinə enir , xristianlığın ayrı-ayrı qollarını detallı bir şəkildə oxucuya danışır. Kitabı oxuyaraq xristianlığın hansı qollarının imperatora yaxın , hansının papaya daha yaxın olduğunu görmək olar.
Set adı
Set adı — qədim Misir fironlarına verilən beş titul adından biri olan Hor adının analoqu ya əvəzləyicisi. Dördüncü sülalə dövrünə qədər, fironların tək Hor adı mövcud olmuşdur. Qədim inaclara görə hökumdar həyatının sonuna qədər göylər allahı şahinin (Hor) yerdəki təmsilçisidir. Peribsenin digər fironlardan fərqli olaraq öz hökmdar titulu Hor adını Horun düşməni olan Setin şərəfinə Set adı ilə əvəz etmişdir. Bunun hansı məqsəd güddüyü hələ də məlum deyildir. Fərziyyələrin birinə əsasən hökmdar siyahılarına əsasən Peribsenin sələfi Sexemib-Perenmaatdır, lakin ola bilsin ki, Peribsen və Sexemib eyni şəxslər olmuşlar. Bu baxımdan Hor adı titulu daşıyan Sexemib hansısa səbəb üzündən ondan imtina edərək Set adı titulunu götürmüşdür. Peribsenin Abidos siyahısında dəfn stelinin üzərində öz Hor Sexemib adını silldirərək onu Set Peribsen adı ilə əvəz etdirməsi, güman edilir ki, o zamanki dini reform ilə əlaqəlidir. Sülalə öncəsi dövrlərdə Set Aşağı Misirin rəmzi hesab olunurdu. Ola bilsin ki, Peribsen Aşağı Misir üsyançılarının başçısı olsun və onun hakimiyyəti bütün Misir ərazisinə şamil edilmirdi.
Səhnə adı
Səhnə adı aktyorlar, komediyaçılar, müğənnilər və musiqiçilər tərəfindən istifadə olunan təxəllüsdür. Bu cür peşəkar qondarma ləqəblər müxtəlif səbəblərə görə qəbul edilir və onlar fərdin doğum adı ilə oxşar və ya demək olar ki, eyni ola bilər. Qeyri-adi olsa da, bəzi ifaçılar bir müddət sonra öz səhnə adlarını qanuni ad kimi qəbul etməyi seçirlər. Ləqəblər və qız soyadları bəzən bir insanın peşə adında istifadə olunur. == İstifadə səbəbləri == İfaçılar tez-tez səhnə adlarından istifadə edirlər, çünki onların əsl adı ya cəlbedici deyil, ya darıxdırıcı və ya istəmədən gülməli sayılır; tələffüz etmək və ya yazmaq çətindir; başqa görkəmli şəxs tərəfindən, o cümlədən tam olaraq eyni olmayan, lakin hələ də çox oxşar adlar istifadə olunur. Digər ifaçılar anonimlik üçün səhnə adından istifadə edirlər, çox vaxt porno ulduzlar, xüsusən də karyeralarını dəyişmək niyyətində olanlar belə edirlər. Yazıçılar arasında ekvivalent anlayışa nom de plume ( təxəllüs adı ) deyilir. Radioda "radio adı" və ya "efir adı" termini istifadə olunur. == Ailə əlaqəsi == Məşhurla qohumluq əlaqəsi olan bəzi şəxslər başqa soyad götürürlər. Nikolas Koppola kimi anadan olan aktyor Nikolas Keyc əmisi rejissor Frensis Ford Koppola ilə müqayisə olunmamaq üçün yeni soyad seçib.Steve Harley və Cockney Rebel- in aparıcı müğənnisi olan əsl adı Stiven Nays, səhnədəki obrazının real həyatda olduğundan çox fərqli olduğunu anladıqdan sonra Steve Harley adını aldı.
Soy-adı
Soyad — bir insanın ümumi əcdaddan başlayaraq bir nəslə, yaxud daha dar mənada bir ailəyə mənsubluğunu göstərən irsi ata adı. Hazırda Azərbaycan vətəndaşlarının çoxunun soyadı "ev,ov" və "yev" şəkilçiləri ilə bitir. Bəzi soyadlar -zadə sonluğu ilə bitir. "ev,ov" və "yev" rus mənşəli, "zadə" isə fars mənşəlidir. == Soyadlar şəkilçilərlə == Soyadların araşdırılıb və təsdiq olunması dünyada nisbətən yeni haldır. İsveçdə soyadın mütləq olması 1901-ci ildə qərarlaşdırılıb. Avropada yalnız zadəgan ailələr soyadlarını təsdiqləyirdilər. Bunu ona görə edirdilər ki, miras yalnız soyadın davamçılarına qismət olsun. Rusiyada bu hərəkat təhkimçilik hüququnun ləğv olunmasından sonra başladı, 1861-ci ildə və XX əsrdə sona yetdi. Əvvəllər burada insanlar ad əvəzinə ləqəblərdən istifadə edirdilər, yerləşdiyi məkanın adlarını verirdilər, sahiblərinin adlarını, heyvanların, quşların, təbiət hallarının.
Soy adı
Soyad — bir insanın ümumi əcdaddan başlayaraq bir nəslə, yaxud daha dar mənada bir ailəyə mənsubluğunu göstərən irsi ata adı. Hazırda Azərbaycan vətəndaşlarının çoxunun soyadı "ev,ov" və "yev" şəkilçiləri ilə bitir. Bəzi soyadlar -zadə sonluğu ilə bitir. "ev,ov" və "yev" rus mənşəli, "zadə" isə fars mənşəlidir. == Soyadlar şəkilçilərlə == Soyadların araşdırılıb və təsdiq olunması dünyada nisbətən yeni haldır. İsveçdə soyadın mütləq olması 1901-ci ildə qərarlaşdırılıb. Avropada yalnız zadəgan ailələr soyadlarını təsdiqləyirdilər. Bunu ona görə edirdilər ki, miras yalnız soyadın davamçılarına qismət olsun. Rusiyada bu hərəkat təhkimçilik hüququnun ləğv olunmasından sonra başladı, 1861-ci ildə və XX əsrdə sona yetdi. Əvvəllər burada insanlar ad əvəzinə ləqəblərdən istifadə edirdilər, yerləşdiyi məkanın adlarını verirdilər, sahiblərinin adlarını, heyvanların, quşların, təbiət hallarının.
вы́пялить доказу́емость завива́ться клю́кать соприкаса́ться тро́гание чахо́точно компью́тер лопа́тка непроизводя́щий протестова́ться рито́рика clotted dominant erica malefaction old wife square-pocket sowing zinc ointment -главый исчезновение наколенник неоднородность самопомощь теребить